Gừng (Zingiber officinale) là một loại cây thân thảo thuộc họ Gừng (Zingiberaceae). Củ gừng là phần được sử dụng phổ biến nhất, chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

1. Đặc điểm

– Cây thân thảo: Gừng là cây thân thảo sống lâu năm, có chiều cao trung bình từ 0,5 đến 1 mét.

– Thân rễ: Phần thân rễ (củ gừng) là bộ phận được sử dụng nhiều nhất. Thân rễ có màu vàng nhạt, có nhiều nhánh, mọc bò ngang dưới mặt đất.

– Tinh dầu: Gừng chứa khoảng 2-3% tinh dầu, trong đó thành phần chính là gingerol, shogaol và zingerone.

– Chất cay: Gingerol và shogaol là các hợp chất tạo nên vị cay nồng của gừng.

– Chất chống oxy hóa: Gừng chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

2. Thành phần hóa học

Gừng chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, bao gồm:

– Gingerol: Hợp chất chính tạo nên vị cay nồng của gừng, có tác dụng chống viêm, giảm đau, chống oxy hóa.

– Shogaol: Hợp chất được tạo ra khi gingerol bị nhiệt phân, có tác dụng chống viêm, giảm đau, chống buồn nôn.

– Zingerone: Hợp chất tạo nên hương thơm đặc trưng của gừng, có tác dụng chống oxy hóa.

– Và nhiều hợp chất khác: Tinh dầu, flavonoid, polyphenol…

3. Công dụng của gừng đối với sức khỏe

– Giảm đau và kháng viêm: Gingerol và shogaol có tác dụng ức chế các enzyme gây viêm, giảm đau nhức cơ bắp, đau khớp, đau bụng kinh.

– Hỗ trợ tiêu hóa: Gừng giúp kích thích tiết dịch tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn.

– Giảm ho và long đờm: Gừng có tác dụng làm ấm cơ thể, giảm ho, long đờm, đặc biệt hiệu quả với các bệnh về đường hô hấp.

– Tăng cường hệ miễn dịch: Gừng chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, tăng cường sức đề kháng.

– Giảm đường huyết: Gừng có thể giúp cải thiện độ nhạy insulin, giảm đường huyết ở người bệnh tiểu đường type 2.

– Giảm cholesterol: Gừng có thể giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

– Chống ung thư: Một số nghiên cứu cho thấy gừng có thể giúp ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.

4. Ứng dụng của gừng

– Thực phẩm: Gừng được sử dụng làm gia vị cho nhiều món ăn, đồ uống như trà gừng, nước gừng, bánh gừng…

– Dược phẩm: Gừng được sử dụng để sản xuất các loại thuốc giảm đau, thuốc ho, thuốc chống buồn nôn.

– Mỹ phẩm: Gừng được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da, tóc như kem dưỡng da, dầu gội, xả tóc.